Toerisme

De duinen zijn altijd in trek geweest om de gezonde lucht en mooie natuur, met het strand als absolute publiekstrekker.
Op het strand broeden geen vogels, het is er te druk, dus geen Strandplevier. Waarom zijn de meeste vogels eigenlijk zo schuw? Kennelijk beschouwen vogels ons als een potentiële predator, een gevaar.
Maar individuen kunnen aanleren dat fietsers en joggers helemaal niet aan het jagen zijn, alleen onze kinderen en huisdieren hebben een vervelende belangstelling, en fotografen. Mussen, meeuwen, eksters en kraaien zijn in staat om te foerageren op een vol terras, terwijl bijvoorbeeld Beflijster zich nooit laat benaderen.
Er zijn individu-specifieke en soort-specifieke verschillen in gevoeligheid voor grote bezoekersaantallen. Maar wie denkt dat per soort wel ongeveer bekend is hoe gevoelig die is, komt bedrogen uit. Helaas zijn er weinig gedegen studies van de invloeden van recreatie op broedvogels, met van der Zande et al als uitzondering. Bij deze studie van heidevogels kwam Boompieper naar voren als gevoelig, bij andere soorten zoals Boomleeuwerik waren de aantallen te laag voor significantie.
Statistisch voldoende vogels van schaarse en zeldzame soorten bestuderen in vergelijkbaar habitat dat alleen verschilt in recreatiedruk lukt dus niet. Daarnaast vertonen negatieve effecten zich niet alleen in lagere dichtheden: door storing ongeschikt habitat kan bezet zijn door ongepaard gebleven vogels of door jonge paartjes zonder broedsucces.
Overigens zijn binnen de dataset van het NPZK zelf, ook aanwijzingen voor negatieve effecten van recreatie drukte: de verzamelkaart van soorten van duin met verspreide boomgroepen, toont de hoogste dichtheid in het voor publiek afgesloten deel van het Kraansvlak. Dit geldt ook voor de dichtheidskaart van de soorten van bosranden.
De invloed van recreatie verschilt per habitat, er is veel hinder in open gebied en weinig hinder in oud bos. Boomklevers en andere boombewoners kijken op ons neer, zolang wij maar niet een boom in klimmen maakt het hun weinig uit of we er zijn. Voor de grondbroeders onder de bosvogels ligt het helaas anders, een klein aantal loslopende honden per week kan te veel zijn.

Vogelsoorten in open gebied broeden op de grond, in pioniervegetaties liggen de eieren zelfs open en bloot. Deze soorten vertrouwen er op dat ze een predator van verre opmerken, dan sluipen ze een eindje van het nest en vliegen dan op om vervolgens de ongewenste gast te belagen. Je werd tureluurs van zo'n Wulp, dan wilde je wel doorlopen. Voor soorten van het open duin zoals Wulp, Kievit en Kleine Plevier komen wel al snel te dichtbij, we mogen ze immers niet van het nest zien stappen.
Er zijn altijd uitzonderingen. De Bontbekplevier van Castricum aan Zee is niet schuw, op de parkeerplaats van de badgasten wisten ze in 2012-2014 jaarlijks enkele jongen groot te brengen. En de eerste Wespendief van het NHD broedde boven de strandslag van camping Bakkum, misschien wel het drukste bospad van Noord-Holland. .

De badplaatsen zijn gegroeid, het toerisme is toegenomen, verandert ook, we doen steeds meer in groepen. Mountainbiken kwam, Nordic Walking en andere gezonde activiteiten. Kennelijk is de zondag de gezond-dag geworden. Dit vraagt wel om regulering door de terreinbeheerders, een zonering van de toegang in ruimte en tijd.
Daarom liggen de mountainbike-routes vooral in de soortenarme naaldbossen en beslist niet in het open duin.
Daarom liggen de parkeerplaatsen ver van de terreindelen met de hoogste natuurwaarden en zijn er alleen speelveldjes en picknickbankjes aan de rand van het gebied.
Daarom zijn de meest kwetsbare gebieden alleen bij excursies onder begeleiding toegankelijk.


Wind | Jacht | Rijpen van bossen | Vergrassing & Verruiging | Depositie dioxines | Verdroging & Vernatting
Predatie | Toerisme | Konijn | Begrazing | Natuurherstel | Overwinteringsomstandigheden | Klimaatverandering

1950-1980 | 1980-1990 | 1990-2000 | 2000-2010


Het NP Zuid-Kennemerland
Het NPZK is ontstaan uit een samenwerkingsverband van de terreinbeheerders NM, SBB, PWN , particuliere eigenaren, IVN, de gemeenten Zandvoort, Haarlem, Bloemendaal en Velsen en de provincie Noord-Holland. Het overlegorgaan richt zich op de bescherming en natuurontwikkeling van het duingebied... Lees verder


Professioneel onderzoek
De vogels zijn geteld door een team van beroepsvogelaars volgens de "territoriumkartering"... Lees verder


Meer dan 100 soorten
In de reeks van onderzoeken zijn totaal 115 soorten met de status "broedvogel" vastgesteld. Jaarlijks broeden ongeveer... Lees verder


Belangrijk(st)e biotopen
Welke biotopen zijn van belang en welke zijn het belangrijkst? Van plassen, moeras, pioniervegetaties, open duin, struweel, jong bos, bosranden, naaldbos, oud loofbos... Lees verder


Interactieve dichtheidskaarten
Voor deze website zijn interactieve kaarten in Google Maps ontwikkeld, waarbij de bezoeker zelf de legenda kan wijzigen, zodat hotspots en coldspots in de verspreiding... Lees verder


Vergelijk met het NHD
Noordelijk van het NPZK ligt het Noordhollands Duinreservaat (NHD). Dit gebied strekt zich uit van de terreinen van Tata Steel bij Wijk aan Zee tot de Schoorlse Duinen. Lees verder

20-11-2015
eco-on-site