<-Dodaars Fuut Podiceps cristatus Geoorde Fuut->

2016-2017

2010-2011

2003-2004

1996-1999
n=6 n=10 n=16 n=13
Dichtheid
kleur: radius:  
De dichtheidskaart is instelbaar (meer info).

Territoria   
   2016-17:    2010-11:    2003-04:       1996-99:   

Toelichting

Onder de kaarten staan aantal (n), aantal per 100 hectare(n/100ha) en oppervlakte (ha).

Deze soort in het Noordhollands Duinreservaat:


n:
?
n/100ha:
?
ha:
?
n:
?
n/100ha:
?
ha:
?
n:
?
n/100ha:
?
ha:
?
n:
?
n/100ha:
?
ha:
?
Nederlandse trend: SOVON BMP-index Opmerkingen

Fuut Podiceps cristatus is ingedeeld bij de schaarse soorten.
Als er in de jaren zeventig al een Rode Lijst was geweest, dan had de Fuut er op gestaan. De soort had nog last van de pcb's in de voedselketen en de waterkwaliteit was landelijk slecht, met teveel algenbloei door de fosfaten en nitraten. Maar er kwamen (onder andere) fosfaatvrije wasmiddelen, de waterkwaliteit verbeterde en de soort klom weer op uit het dal.
In de duinstreek was de waterkwaliteit altijd wel goed, maar toch niet optimaal: de duinwateren zijn relatief voedselarm met een relatief lage visstand. In het NHD was de soort tot in de jaren tachtig-negentig vrij algemeen. De vogels visten toen ook veel op zee. In de recente perioden is de soort in het NHD sterk afgenomen, terwijl de aantallen in het NPZK op een redelijk niveau zijn gebleven.
In het NPZK liggen veel door mensen uitgegraven duinmeren (deels voor de bouw van bunkers), deze meren zijn veel dieper dan de natuurlijke duinplassen die zijn ontstaan door verstuiving. Ondiepe plassen kunnen 's winters tot de bodem bevriezen of zomers droogvallen en bevatten daarom veel minder vis. Het NHD heeft maar enkele voor de zandwinning gegraven duinmeren en is daarom minder geschikt voor de Futen.
Verder speelt de opkomst van de Aalscholver eerder in het NHD. De Aalscholvers vissen vooral op zee en komen in de duinplassen het zout uit hun veren wassen, maar pikken natuurlijk wel eens een visje mee. Met honderden Aalscholvers blijft er dan voor de Futen weinig over. Het lot van de Fuut in het NHD lijkt dus weinig goeds te voorspellen voor het lot van de Fuut in het NPZK: houden ze stand bij toenemende aantallen Aalscholvers?
Een verandering in de visstand op de Noordzee kan ook nog genoemd als mogelijke oorzaak van de afname in het NHD. De zee beneden het Noordzeekanaal zou geschikter kunnen zijn dan stroom-afwaarts, de uitbouw van IJmuiden heeft tot veranderingen in de zeestroming geleid (en groei Kennemerstrand).
De landelijke trend vertoont na een piek in 1990 een afname, met daarna stabilisatie, de soort is nauwelijks wintergevoelig omdat ze dan de zee op gaan. De afname in het NHD na 1990 stemt dus overeen met de landelijk trend, misschien heeft Fuut landelijk last gehad van concurrentie van Aalscholvers?
Begrazing van riet- en moerasvegetaties is ongunstig voor de nestgelegenheid van deze soort, en de toegenomen rol van grote grazers zal deze soort niet helpen.

↑ 6/2/2016 ↑

↓ 6/3/2018 ↓

Wat mooi is, hoort zeldzaam te zijn? Langzamerhand lijkt de Fuut in de duinwateren een zeldzame verschijning te worden, bij elke kartering ligt het aantal weer wat lager. In 2011 werden in het NPZK nog maar zes paar geteld, tegenwoordig allemaal met hun eigen privé duinmeer. Sommige grote duinmeren bleven zelfs leeg.
SOVON meldt dat door voortgaande verbetering van de waterkwaliteit (minder meststoffen) de biomassa van de totale visstand uiteindelijk is gedaald en noemt dit als verklaring voor de afname van het aantal Futen sinds het midden van de jaren negentig.
Sinds begin jaren negentig ligt het aantal Aalscholvers in Nederland tussen de 20.000 en 25.000. Die eten ook vis, maar hun stand is stabiel gebleven. Verondersteld dat concurrentie met Aalscholvers de Futen hindert, is het niet gek dat het aantal Futen is gaan dalen toen de Aalscholver talrijk was geworden.

Zie ook Watervogels

Links Fuut © Bart Veenstra

  • Naar de website van SOVON: info over verspreiding en trend in Nederland

  • Naar de website van Vogelbescherming: achtergrondinfo bij deze soort

  • Naar website van BTO: info over de engelse trend

  • Naar website van EBCC: info over de europese trend

  • Naar NPZK1999-2011: broedvogelonderzoek van het NPZK in 1999, 2004 en 2011, presentatie met GIS-kaarten, gepubliceerd in 2011

  • Naar NPZK1999-2004: broedvogelonderzoek van het NPZK in 1999 en 2004, presentatie met GIS-kaarten, gepubliceerd in 2004

  • Naar NHD: overzicht van de veranderingen in de broedvogelpopulaties van het Noordhollands Duinreservaat in de periode 1982-2014, uitgebreide presentatie met Google Maps van de dichtheden, gepubliceerd in januari 2016

03-16-2018
eco-on-site
<- ->