<-Graspieper Witte Kwikstaart Motacilla alba Winterkoning->

2016-2017

2010-2011

2003-2004

1996-1999
n=46 n=10 n=8 n=2
Dichtheid
kleur: radius:  
De dichtheidskaart is instelbaar (meer info).

Territoria   
   2016-17:   

Toelichting

Onder de kaarten staan aantal (n), aantal per 100 hectare(n/100ha) en oppervlakte (ha).

Deze soort in het Noordhollands Duinreservaat:


n:
?
n/100ha:
?
ha:
?
n:
?
n/100ha:
?
ha:
?
n:
?
n/100ha:
?
ha:
?
n:
?
n/100ha:
?
ha:
?
Nederlandse trend: SOVON BMP-index Opmerkingen

Witte Kwikstaart Motacilla alba is ingedeeld bij de algemene soorten.
Deze cultuurvolger is een van de weinige soorten waarbij 1993 het beste jaar uit de reeks is. 1993 was een extreem droog jaar, vrijwel alle natte valleien vielen droog en op veel plekken waar normaal water stond, stoof in de zomer van 1993 het zand. Op kale vlakten weten Witte Kwikstaarten hun kostje wel bij elkaar te scharrelen, er was meer geschikt foerageerbiotoop.
Voor broedgelegenheid zoekt de Witte Kwik meestal een schuurtje of ander kunstwerk of bouwsel. Een halfopen nestkast kan ook voldoen. In de duinen is er nog een mogelijkheid: in afgebroken stobben van oude vlierstruiken. Menig jonge kwikstaart van het NHD is groot gekomen in zo'n vlierstruik, en ook bij de strandslag van Castricum, met een groot aantal tijdelijke gebouwtjes, koos de soort in 2012 zo'n struik in de zeereep als nestplaats.
In het NPZK bevonden zich aan het eind van deze eeuw nog veel bunkers en bunkertjes en de meeste kwikstaarten werden daar in deze bunkers groot gebracht. Aangezien de meeste bunkers zijn ingericht voor de overwintering van vleermuizen, is bunker-broeden tegenwoordig niet meer mogelijk.
Het lage aantal van deze soort in de duinen van Wimmenum in 2000 en 2007 is mogelijk te wijten aan minder soortgericht onderzoek.
Tot slot een anekdote die verduidelijkt waarom Witte Kwikstaart open water in hun territorium nodig hebben.
Staand in Kieftenvlak, naast een waterpand, klonk in de verte een hypernerveus tjilptjilptjilp, er kwam een Witte Kwik aan, achtervolgd door een mannetje Sperwer. De Sperwer zat er dicht achter, maar de kwikstaart was het eerst bij het water, en daar ging-ie biddend boven hangen, uitdagend. Het was uit voor de Sperwer, aan een nat pak heeft een Sperwer niets, de risico's zijn te groot. Adulte kwikken kennen dit kunstje, maar bij de pas uitgevlogen jongen is de Sperwer wel vaak succesvol.

↑ 18/1/2016 ↑

↓ 4/3/2018 ↓

Het abnormaal hoge aantal Witte Kwikstaarten van NHD-1993 is recent overtroffen: NPZK-2017 telde maar liefst 46 territoria. Dit was niet het gevolg van grote droogte in 2017, het is te danken aan alle natuurherstelprojecten waarbij graafmachines zijn ingezet om grond af te graven. Hierdoor zijn enorm veel hectares geschikt foerageerbied ontstaan. De naam "Bouwmannetje" heeft de soort al lang geleden gekregen, al sinds er gebouwd wordt is het "Opzichtertje" van de partij als ergens de boel op de schop gaat. Dat in het NPZK niets gebouwd gaat worden, vinden ze prima, beter zelfs, hoe langer het kaal blijft hoe beter.
Het valt te verwachten dat veel van de afgegraven valleien grotendeels begroeid zullen raken en daarmee langzaam ongeschikt worden voor de kwikstaartjes. Als de verstuivingskernen open blijven en het duin daar weer gaat stuiven en wandelen, dan zal de soort daar kunnen blijven profiteren van geschikt habitat om te foerageren. Het blijft opmerkelijk dat zoveel witte kwikken nestgelegenheid weten te vinden, ergens gaan ze met die rupsjes naar toe, maar niet als ze bekeken worden...


Zie ook Pioniervegetaties
Zie ook Urbaan gebied

Nooit naar het nest als je gezien bent (© Bart Veenstra)
Links Witte Kwikstaart © Bart Veenstra

  • Naar de website van SOVON: info over verspreiding en trend in Nederland

  • Naar de website van Vogelbescherming: achtergrondinfo bij deze soort

  • Naar website van BTO: info over de engelse trend

  • Naar website van EBCC: info over de europese trend

  • Naar NPZK1999-2011: broedvogelonderzoek van het NPZK in 1999, 2004 en 2011, presentatie met GIS-kaarten, gepubliceerd in 2011

  • Naar NPZK1999-2004: broedvogelonderzoek van het NPZK in 1999 en 2004, presentatie met GIS-kaarten, gepubliceerd in 2004

  • Naar NHD: overzicht van de veranderingen in de broedvogelpopulaties van het Noordhollands Duinreservaat in de periode 1982-2014, uitgebreide presentatie met Google Maps van de dichtheden, gepubliceerd in januari 2016

03-22-2018
eco-on-site
<- ->