Gierzwaluw Apus apus is ingedeeld bij de schaarse soorten.
Deze soort broedt alleen in gebouwen met geschikte holten.
In 1988 werd gebroed in de van Tienhoevenboerderij, die tot het onderzoeksgebied van het NHD behoort. In 1993 waren ze daar niet meer aanwezig, er waren ook geen Boerenzwaluwen meer ivm gesloten staldeuren. In 1993 werd wel op enkele meters van het duin gebroed in een bollenschuur, bij de kaasfabriek van Castricum.
Terreinbeheerders kunnen dienstgebouwen aantrekkelijker maken door nestkasten aan te bieden. Voor Gierzwaluw moeten altijd meerdere kasten geplaatst worden. Nieuwe kolonie-vestigingen kunnen uitgelokt worden door bij aankomst (eind april) enkele dagen geluid af te spelen bij de kasten.

Deze ultieme vogel is volledig ingesteld op een leven in de lucht.
Ze foerageren vliegend, poetsen de veren vliegend, paren vliegend en slapen zelfs vliegend.
Het merendeel van de Gierzwaluwen komt het hele leven nooit op de grond, dan kunnen ze ook niet meer opvliegen, de pootjes zijn te zwak en alle vier teentjes zijn naar voren gericht en alleen geschikt om ergens aan te hangen.
Ze vechten ook vliegend. De vogel op de foto onder had pech, bij een gevecht om een vrouwtje is-ie tegen de grond gesmakt door een concurrent, matté.
Na een paar minuten begon de vogel bij te komen en we waren bezig met voer, maar zij kwam langs achtervolgd door die rotzak, van m'n hand vallend ging ie er gierend achteraan, revanche...

Zie ook Urbaan gebied